مقدمه
دهه های 40، 50 و 60 علارغم تمام محدودیت ها و سختی ها دوران بسیار شیرینی برای تمام متولدین آن سال ها بوده است. محدودیت و سختی ها در کنار مسائل خاص موجود در آن دوران، امروزه همگی به عنوان نوستالژی و خاطره یاد می شود. آن روزها سبب ثبت لحظه ها و رویدادهای شیرینی شده اند، که حتی دهه های بعد از آن هم به خوشی از آن دوران یاد می کنند. در این مقاله به مرور خوراکی های نوستالژیک مربوط به دهه های گذشته بازار ایران پرداخته شده است. در این مطلب به تصاویر برندهای قدیمی و خاطرات شیرین آن ها پرداخته شده است. البته برخی از این برندها در حال حاضر نیز به ادامه فعالیت مشغول هستند.
1- رنگارنگ مینو
ویفرهای رنگارنگ از شناخته شده ترین تولیدات شرکت مینو است. ویفرهای برند رنگارنگ جزو قدیمی ترین و خوشمزه ترین بیسکویت های ویفری در ایران است. ویفرهای برند رنگارنگ از یک لایه کارامل و کرم وانیلی تشکیل شده است و همین مغز در نظر گرفته شده برای تولید این بیسکویت ها، عاملی برای ایجاد طعم منحصر به فرد آن شده است.
2- پفک اشی مشی
گروه تولیدی بازرگانی اشی مشی یکی از بزرگترین کارخانجات تولید مواد غذایی در ایران است که در سال 1371 فعالیت خود را با تولید انواع اسنک (غلات حجیم شده) آغاز کرده است. یکی از محبوب ترین برند های این گروه تولیدی، پفک اشی مشی است که با گذشت سال های طولانی همچنان یادآور طعم دلپذیر و خاطرات شیرین کودکی است.
3- پفک نمکی
پفک نمکی یا “چیز دودلز” نامی که “موری یوهایی” خالق آن بر رویش نهاد. چیز دودلز یا پفک نمکی در اواخر دهه 1960 به ایران آمد. و نام “پفک نمکی” از سوی شرکت مینو بر روی آن نهاده شد. پفک های نمکی با دارا بودن جلد نایلنی قرمز رنگ تبدیل به بخشی از خاطرات کودکی بسیاری از ایرانیان شده است.
4– شکلات سکه ای
یکی از تولیدات برندها و شرکت های شکلات سازی در ایران و سراسر دنیا، شکلات سکه ای می باشد. شکل این سکه همانطور که از اسم آن پیداست به شکل سکه است. شکلات سکه ای به خاطر مصارف مختلفی که دارد توسط برندها و شرکت های تولیدی به صورت های متفاوتی تهیه و عرضه می گردد. اما شکل نوستالژی آن سال هاست که دیگر در بازار دیده نمیشود.
5- تی تاپ
شايد كمتر كسي را دركشور مي‌توان يافت كه با نام سالمين آشنا نباشد. آناني كه سن و سالي از آن ها گذشته هنوز هم تي‌تاپ را به عنوان نخستين محصول سالمين و يكي از محبوب‌ترين خوراكی هاي دوران مدرسه به ياد دارند. شركت سالمين را بايد يكي از عظيم‌ترين و قديمي‌ترين كارخانه‌هاي توليد محصولات متنوع شيريني و شكلات نام برد. این محصول هم اکنون نیز در فروشگاه ها وجود داشته و محبوبیت فراوانی دارد.
6- بستنی دو قلو
بستنی که هیچوقت مساوی نصف نشد! بستنی های دوقلو همیشه طرفداران زیادی داشته است. طعم این بستنی در کنار جدل هایی که همیشه بر سر تقسیم مساوی آن به دو نیم میشد سبب ثبت خاطرات شیرینی گردیده است. لذت خوردن این بستنی جزو شیرین ترین نوستالژی های آن دوران به شمار می آید.
7- نوشابه کانادایی
نوشابه کانادایی اولین بار در سال ۱۹۰۴ توسط جان مک لاولین John J. McLaughlin، داروساز و شیمیدان کانادایی و با طعم ملایم زنجبیل تولید و معرفی شد. جان مک لاولین توانست به وسیلهٔ سودا و طعم‌های طبیعی میوه‌جات این نوشابه را تولید کند. در حال حاضر نیز این نوشابه در ایران توسط شرکت خوشگوار مشهد تولید می‌شود و از قدیم تا به الان از محبوبیت آن کاسته نشده است.
8- بیسکویت باغ وحش
بیسکویت باغ وحش محصول شرکت گرجی بوده که در دو طعم ساده (وانیلی) و کاکائویی تولید میگردد. بیسکویت باغ وحش دارای تنوعات بالایی از انواع حیوانات است. کودکان با دیدن این بیسکویت خوشحال بوده و طعم شیرین یک بیسکویت را همیشه برای خود به یادگار می گذارند.
9- شکلات تافی
«تافی» اولین محصول مینو بود که با نام تجاری «تای کره‌ای سه ستاره» تولیدشد. شیرین کام با محصولات کام برند کام از دیرباز نامی آشنا در سبد شیرینی و شکلات خانواده ایرانی است. مزه دلچسب و نوستالژیک محصولات این برند همواره مورد تایید مشتریان بوده است. تافی کاکائویی کام محصولی از شرکت صنایع غذایی کیوان است و یکی از شکلات های خشمزه نوستالژی دوران کودکی به شمار می آید.
10- کیک پم پم
بسیاری از خاطرات شیرین دوران کودکی ما متعلق به شرکت مینو و تولیدات آن است. امروزه انواع بسیار متعددی کیک و کلوچه با عصاره و طعم های مختلفی در بازار و قفسه های فروشگاه وجود دارد. اما در گذشته فقط تعداد بسیار محدودی وجود داشت. از جمله محبوب ترین کیک های نوستالژی، کیک های پم پم است. امروزه دیگر برند پم پم را در فروشگاه ها نمیتوان یافت.
11- آدامس دایناسوری
آدامس دایناسوری یک نوع آدامس بادکنکی بوده و یادآور خاطرات شیرین دوران کودکی است از جمله محصولات شرکت شونیز است. نام این آدامس نیز در زمینه آدامس های جویدنی در رده برندهای ماندگار به ثبت رسیده است.
12- شیر مدرسه شَما
مدتی برای آشنایی دانش آموزان با ارزش غذایی شیر و ارتقاء سطح سلامت تغذیه ای دانش آموزان در مدارس شیرهای پاکتی بعنوان میان وعده مناسب برای بچه ها توزیع میشد. توزیع شیر شَما در مدارس و سپری کردن دقایقی برای صرف شیر در کنار شیطنت های کودکی سبب خلق نوستالژی شیرین گردیده است.
13- شکلات های آیدین
کارخانه آیدین قدیمی ترین و معتبرترین کارخانه شکلات در ایران محسوب می شود. تافی مغزدار شیرعسل آیدین از جمله محصولات معتبر و شناخته شده شرکت آیدین است. این تافی با مغز شیرعسل طعم لذیذی را به مصرف کننده میدهد و از جمله شکلات های خوشمزه و محبوب نوستالژی به شمار می آید.
14- شیر با درپوش آلومینیومی
اولین محصول تولیدی کارخانه پگاه شیشه شیرهای خاطره‌انگیز با سردیس گاو است. یکی از لذت های خوردن این شیرها فشاردادن انگشت، آلومینیوم روی شیشه شیر و سوراخ کردن آن بود تا خامه روی شیر بیرون آمده و آن را بخورند.
15- بستنی زی زی گولو
یکی دیگر از لذت های دوران کودکی خریدن و خوردن بستنی های زی زی گولو بود. این بستنی ها که ظاهر توپی شکل داشت پس از مصرف به عنوان توپ بازی از آن استفاده میشد و همین امر لذت خریدن این بستنی را چندین برابر کرده و سبب ثبت خاطراتی خوش برای کودکان میشد.
16- یخمک های رنگارنگ
هیچ نوشیدنی خنکی مثل یخمک های رنگی برای کودکان دهه شصتی لذت بخش نبود. این یخمک ها که در طعم های مختلفی به فروش می رسید پای ثابت خوردنی های دهه شصتی ها بود. هنوز هم یخمک های رنگی بین بچه ها محبوبیت خاصی دارد.
17- شیرینی کام
برند محبوب کام، متعلق به شرکت صنایع غذایی کیوان است که از سال 1344 تاسیس گردیده است. کیک کام، کیک 2 عددی است که در یک بسته بندی کنار هم قرار گرفته است. این کیک علارغم اندازه کوچکش بسیار محبوب است. کیک کام امروزه نیز در برخی از فروشگاه ها یافت می شود.
18- اسمارتیزهای عینکی
اسمارتیز یکی از جذاب ترین خوراکی ها برای کودکان به شمار می آید. هنگام خوردن اسمارتیز ظاهر رنگارنگ و قرصی مانند آن برای کودکان همیشه خوشایند بوده و به عنوان یکی از شیرین ترین قرص های خوردنی در ذهن ثبت گردیده است. شناخته شده ترین نوع اسمارتیز، مروارید است. بسته بندی مروارید به شکل لوله باریک بوده که درون آن را با اسمارتیزهای رنگی پر کرده بودند. هنوز هم این خوراکی محبوب را میتوان در بازار یافت.
19- آدامس خروس نشان
تولید آدامس خروس در سال ۱۳۳۵ شروع شد. آدامس خروس نشان اولین آدامس نبود اما هنگام تولید و ورود به بازار سرو صدای زیادی به پا کرد و در طعم‌های مختلف بسته‌بندی و تولید میشد. آدامس‌های خروس‌نشان توسط شرکت سقزسازی ایران تولید شد و توانست سال‌های زیادی بازار را در دست بگیرد. امروزه برندهای متعددی در زمینه تولید انواع آدامس های طبیعی (آدامس طبیعی بن) و شیمیایی وجود دارد. خروس نشان از شناخته شده ترین آدامس های نوستالژی است.
20- آدامس شیک
آدامس دراژه ای شیک محصول شرکت مینو است و پس از تولید توانست در بازار آدامس ایران رتبه اول را به دست آورد. این آدامس یکی از آدامس‌های پرطرفدار در افغاستان، پاکستان و کشورهای همسایه است. آدامس شیک یکی از قدیمی ترین و محبوب ترین برندهای شناخته شده در زمینه آدامس است.
21- آدامس لاویز
آدامس لاویز از جمله آدامس هایی است که تقریبا تمام نسل ها با ان خاطره دارند. عطر و طعم بی نظیر و برچسب های آدامس لاویز هم بچه و هم بزرگسالان رو مجذوب خود کرد. نوشته های داخل آدامس لاویز در واقع بخشی از یادداشت هایی است که بصورت یادداشت های عاشقانه بین کیم کازالی و نامزدش روبرتو آغاز شد و بعد از ازدواجش هم ادامه پیدا کرد . روبرتو تمام این یادداشت ها را نگه داری کرده و وقتی در سال 1970 این نوشته ها انتشار یافت و در قلب میلیون ها نفر محبوبیت پیداکرد.
22- چیپس دهه شصت
چیپس های سنتی دهه شصت علارغم ظاهر غیر بهداشتی خوشمزه ترین و خاطره انگیز ترین خوراکی دهه شصتی ها به شمار می آمد. با گذشت زمان و با پیشرفت تکنولوژی، دیگر چیپس ها را در این نوع بسته بندی نمیتوان یافت. امروزه چیپس ها با برندهای متعدد و در بسته بندی های جذاب و رنگی وجود دارد.
23- آدامس توربو
آدامس توربو یکی از جذاب ترین جویدنی های بادکنکی قدیمی بود. علاوه بر قابلیت بادکردن منحصر به فرد آدامس های توربو، برچسب های داخل این آدامس ها نیز به جذابیت آن افزوده بود. برچسب های رنگی که تصاویر انواع مختلف ماشین و موتورسیکلت بر روی آن ها بود و همه ما با جمع آوری آن ها کلکسیونی از انواع ماشین و موتور برای خودمان داشتیم.
24- ترد و پتی بور
ترد و پتی بور هر دو از خوشمزه ترین بیسکویت های دوران کودکی دهه شصتی ها به شمار می آیند. خوردن ترد و پتی بور با انواع ساندیس و نوشابه از جمله خوشمزه ترین خوراکی ها و تفریحات آن دوران بود. هر دوی این برندها امروزه نیز در بازار وجود داشته و همانند قبل در میان کودکان و حتی بزرگسالان محبوبیت خاص خود را دارد.
25- بیسکویت مادر
بعید به نظر میرسد که کسی با نام بیسکویت مادر آشنایی نداشته باشد. بیسکویت مادر قدیمی‌ترین بیسکویت تولیدشده در ایران است که از سال ۱۳۳۷ توسط شرکت ویتانا تولید می‌شود. بر روی بسته‌های بیسکویت مادر تصویر یک مادر به همراه نوزاد خود دیده می‌شود. شعار معروف این بیسکویت برای سال‌ها مهر مادر، شیر مادر، بیسکویت مادر بود.
علاوه بر موارد نام برده در این مقاله برندهای نوستالژی دیگری نیز همچون ساندیس، کیک های لی لی پوت، شیبابا، شوکوپارس، جرقه و… وجود دارد که همگی یادآور خاطرات شیرین کودکی هستند.
منابع
- آدامس طبیعی بن
- گروه صنعتی مینو
- پایگاه اطلاع رسانی صنعت
- ویکی پدیا
- biscuits
- دنیای اقتصاد
- پگاه
- شیرین عسل
یه مطلب پر از حس خوب